Nadżerki to bolesne zmiany pojawiające się w obrębie niemal całej jamy ustnej. Zmiany te, określane również jako afty, pojawiają się m.in. na wargach, gardle czy podniebieniu miękkim. Występują również nadżerki na języku. Ich obecność powoduje dolegliwości bólowe, a w przypadku zmian o dużych rozmiarach odczuwalne mogą być nawet trudności ze spożywaniem pokarmu lub mówieniem.1 Nadżerki na języku u dziecka są szczególnie uciążliwe z tego powodu, gdyż dodatkowo mogą powodować nerwowość i rozdrażnienie malucha.
Skąd się biorą nadżerki na języku? Po czym je rozpoznać i co na nie stosować? Sprawdź!
Nadżerki na języku – najczęstsze przyczyny. Skąd się biorą owrzodzenia jamy ustnej?
Nadżerka to bolesna zmiana występująca zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Nadżerka w jamie ustnej pojawia się m.in. na języku, co sprawia, że owrzodzenie jest szczególnie dokuczliwe, gdyż język zaangażowany jest m.in. w proces jedzenia czy mówienia. W kontekście nadżerek ma to ogromne znaczenie, gdyż afty powodują dyskomfort i sprawiają ból właśnie w czasie tych czynności. Dotyczy to szczególnie dużych nadżerek (afty Suttona).1
Afty wywołują stan zapalny błony śluzowej jamy ustnej, do czego może prowadzić kilka czynników. Są to1:
- obniżona odporność organizmu
- uraz mechaniczny, powodujący przerwanie ciągłości tkanki (ułatwia to wnikanie patogenów do wnętrza organizmu);
- niedobór niektórych składników odżywczych;
- przewlekły stres;
- zaburzenia gospodarki hormonalnej.
Zapalenie aftowe może mieć także charakter ogólnoustrojowy, tzn. być efektem choroby ogólnoustrojowej, , bądź wynikać z nieprawidłowej higieny jamy ustnej.2
Afta na języku – jak może wyglądać? Rodzaje i objawy
Afty w jamie ustnej mogą mieć różnorodne podłoże – bakteryjne bądź wirusowe, choć wirusy odpowiadają przede wszystkim za obecność opryszczki. Wygląd aft jest dość charakterystyczny – są to zmiany wypełnione żółtą cieczą, posiadające biały nalot oraz czerwoną obwódkę. Wyróżnia się 3 rodzaje aft, różniące się rozmiarem oraz czasem gojenia. 3
Nadżerki na języku mogą występować jako afty małe (Mikulicza). Wówczas ich średnica nie przekracza 10 mm, a nadżerka goi się w ciągu 7–14 dni, bez pozostawiania blizny. Innym rodzaje afty, o cięższym przebiegu, jest tzw. afta duża (Suttona). Nadżerki te osiągają znacznie większe rozmiary i powodują dolegliwości bólowe podczas takich czynności jak jedzenie czy mówienie. Afty Suttona goją się ok. 21 dni i pozostawiają po sobie blizny. 3 typ nadżerek na języku to afty opryszczkopodobne, o niewielkich rozmiarach, występujące w bardzo licznej grupie (ok. 100 aft). 3
Leczenie nadżerek – jak przebiega?
Do leczenia nadżerek należy podejść całościowo. Przede wszystkim warto wybrać się do lekarza, aby ustalić przyczynę występowania owrzodzeń. Polecane domowe sposoby na afty to przede wszystkim stosowanie odpowiednich farmaceutyków, dostępnych np. bez recepty. Maści na afty czy żele, takie jak np. Sachol żel stomatologiczny, zawierają składniki przeciwzapalne, co łagodzi objawy towarzyszące nadżerce. Jeśli nadżerki często występują na powierzchni błony śluzowej, warto sięgnąć po preparaty wspomagające, takie jak Sachol. Żel w swoim składzie posiada m.in. salicylan choliny oraz chlorek cetalkoniowy – substancje działające przeciwbólowo. Tym samym przynosi ulgę przy bolesnych aftach oraz wspomaga gojenie się nadżerki (działanie przeciwzapalne).4
Przy nawracających aftach warto dbać także o higienę jamy ustnej – na co składa się m.in. znajomość zasad prawidłowego szczotkowania zębów. Przyczyną powstawania aft u dzieci często jest również kontakt z brudem, dlatego warto pilnować, aby maluchy nie wkładały żadnych przedmiotów do ust. Zmiany w jamie ustnej prowadzą do dużego dyskomfortu bólowego3, dlatego choć goją się samoistnie, warto wcześniej podjąć leczenie.
Bibliografia:
- Antoniv R. i inni, Afty nawracające – przegląd piśmiennictwa, Nowa Stomatologia, 3, 2014.
- Vaillant L., Samimi M., Aphthous ulcers and oral ulcerations, La Presse Médicale, 2016.
- Krawiecka E., Występowanie nawracającego aftowego zapalenia jamy ustnej w aspekcie chorób ogólnoustrojowych oraz niedoborów żelaza, witaminy B12 i witaminy D, Rozprawa doktorska, Klinika Gerostomatologii i Patologii Jamy Ustnej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań, 2017 .
- Charakterystyka Produktu Leczniczego Żel stomatologiczny Sachol, dostęp: 28.09.2023.
Artykuł powstał przy współpracy z Bausch + Lomb
Sachol® żel stomatologiczny, 10 g, produkt leczniczy
SACHOL żel stomatologiczny to lek przeciwzapalny, przeciwbólowy i miejscowo odkażający do
stosowania w jamie ustnej. Żel stosuje się w stanach zapalnych błony śluzowej jamy ustnej,
zapaleniach dziąseł czy chorobach przyzębia.
Substancje czynne: choliny salicylan (Cholini salicylas) i cetalkoniowy chlorek (Cetalkonii chloridum). 1g żelu zawiera: 87,1 mg choliny salicylanu (Cholini salicylas) i 0,1 mg cetalkoniowego chlorku (Cetalkonii chloridum).
Postać farmaceutyczna: Żel do stosowania w jamie ustnej i na dziąsła. Przezroczysta, bezbarwna, jednolita masa o zapachu olejku anyżowego.
Wskazania do stosowania: stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej a także nadżerki i owrzodzenia jamy ustnej. Żel można stosować w zapaleniu dziąseł czy chorobach przyzębia.
Podmiot odpowiedzialny: Bausch + Lomb Ireland Limited, 3013 Lake Drive Citywest Business Campus, Dublin 24, D24PPT3 , Irlandia.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Zwróć uwagę na przeciwwskazania. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
